top of page

Default Mode Network (DMN) ในเด็กออทิสติก: เครือข่ายสมองที่ส่งผลต่อการเข้าสังคมและพฤติกรรม

รูปภาพนักเขียน: Nutdanai ChaiworachatNutdanai Chaiworachat

บทนำDefault Mode Network (DMN) คือเครือข่ายสมองที่ทำงานขณะเราอยู่ในสถานะพัก (Resting State) เช่น การคิดถึงตัวเอง การประมวลผลความสัมพันธ์ทางสังคม หรือการวางแผนอนาคต เครือข่ายนี้มีบทบาทสำคัญในความสามารถในการคิดเชิงลึกและการเข้าใจมุมมองของผู้อื่น อย่างไรก็ตาม ในผู้ที่มีภาวะออทิสติก (Autism Spectrum Disorder หรือ ASD) การทำงานของ DMN มักแสดงความผิดปกติ ซึ่งส่งผลต่อพฤติกรรมและการปฏิสัมพันธ์ทางสังคม


บทบาทของ DMN ในสมองDMN เป็นเครือข่ายสมองที่เชื่อมโยงระหว่างสมองหลายส่วน เช่น:

  • Medial Prefrontal Cortex (mPFC): เกี่ยวข้องกับการคิดเชิงลึกและการสะท้อนตัวเอง

  • Posterior Cingulate Cortex (PCC): มีบทบาทในการประมวลผลข้อมูลจากอดีตและการวางแผนอนาคต

  • Angular Gyrus: ช่วยในการเชื่อมโยงข้อมูลและการทำความเข้าใจมุมมองของผู้อื่น

ในสมองที่สมดุล DMN จะสลับการทำงานกับเครือข่ายอื่น เช่น Salience Network (SN) และ Executive Control Network (ECN) เพื่อช่วยให้สมองโฟกัสหรือพักผ่อนได้อย่างเหมาะสม


DMN ในเด็กออทิสติกในเด็กที่มีภาวะออทิสติก การทำงานของ DMN อาจมีความผิดปกติในหลายรูปแบบ เช่น:

  1. การเชื่อมต่อระหว่างส่วนต่างๆ ของ DMN ลดลง:

    เด็กออทิสติกมักมีการสื่อสารระหว่าง mPFC และ PCC ที่อ่อนแอ ทำให้เกิดปัญหาในการเข้าใจมุมมองของผู้อื่นและตีความความตั้งใจทางสังคม

  2. DMN ทำงานในเวลาที่ไม่เหมาะสม:

    ในสถานการณ์ที่ต้องโฟกัส เช่น การเรียน DMN อาจยังทำงานอยู่ ทำให้เด็กมีสมาธิลดลง

  3. การประสานงานกับเครือข่ายอื่นผิดปกติ:

    ความไม่สมดุลระหว่าง DMN กับ SN และ ECN ทำให้เด็กออทิสติกเปลี่ยนโฟกัสจากการคิดในใจไปสู่การจดจ่อกับสิ่งรอบตัวได้ยาก

ผลกระทบของ DMN ที่ผิดปกติในเด็กออทิสติก

  • การเข้าสังคมที่ลำบาก: DMN ที่ทำงานผิดปกติส่งผลให้เด็กเข้าใจความคิดความรู้สึกและมุมมองของผู้อื่นได้ยาก

  • พฤติกรรมซ้ำๆ: การไม่สามารถยับยั้งความคิดในใจหรือเปลี่ยนโฟกัสได้ ทำให้เกิดพฤติกรรมที่เป็นวงจรซ้ำ

  • การตีความอารมณ์ผิดพลาด: DMN ที่อ่อนแอทำให้เด็กมีปัญหาในการอ่านอารมณ์หรือความตั้งใจจากใบหน้าหรือการกระทำของผู้อื่น

การฟื้นฟู DMN ในเด็กออทิสติก

  1. การกระตุ้นสมอง (Stimulation):

    การบำบัดด้วยแสง (Photobiomodulation) หรือไฟฟ้าระดับต่ำ (tDCS) ช่วยปรับปรุงการเชื่อมต่อของ DMN

  2. การฝึกทักษะทางสังคม:

    การฝึกผ่านการเล่น การแสดงบทบาทสมมติ หรือการทำกิจกรรมกลุ่มช่วยส่งเสริมการทำงานของ DMN

  3. การใช้ Neurofeedback:

    ช่วยให้เด็กเรียนรู้วิธีควบคุมและปรับปรุงการทำงานของ DMN ผ่านข้อมูลย้อนกลับแบบเรียลไทม์

  4. กิจกรรมที่เสริมสร้างสมอง:

    เช่น การฝึกสมาธิ การออกกำลังกาย หรือกิจกรรมที่ส่งเสริมการประสานงานระหว่างสมองส่วนต่างๆ


ผลลัพธ์ที่คาดหวังจากการฟื้นฟู DMN

  • เด็กสามารถเข้าใจและตีความความคิดของผู้อื่นได้ดีขึ้น

  • ลดพฤติกรรมซ้ำๆ และเพิ่มความสามารถในการเปลี่ยนโฟกัส

  • เสริมทักษะทางสังคมและการเข้าสังคม

  • เพิ่มสมาธิและความสามารถในการเรียนรู้


บทสรุปDefault Mode Network (DMN) มีบทบาทสำคัญต่อพฤติกรรมและการเข้าสังคมของเด็กออทิสติก การฟื้นฟูและปรับปรุงการทำงานของ DMN ผ่านการกระตุ้นสมองและกิจกรรมที่เหมาะสมสามารถช่วยให้เด็กพัฒนาทักษะที่จำเป็นและเพิ่มคุณภาพชีวิตได้



Default Mode Network, DMN ในออทิสติก, Autism Spectrum Disorder, การฟื้นฟูสมองในเด็กออทิสติก, การกระตุ้น DMN, การบำบัดสมอง, Salience Network, Executive Control Network, Neurofeedback, การพัฒนาทักษะทางสังคม

ดู 4 ครั้ง0 ความคิดเห็น

Comentários

Avaliado com 0 de 5 estrelas.
Ainda sem avaliações

Adicione uma avaliação
bottom of page